Ο Χένρι Φορντ και το αυτοκίνητο από κάνναβη

Ο Χένρι Φορντ και το αυτοκίνητο από κάνναβη

 

 

«Γιατί να καταστρέφουμε αιωνόβια δάση και ορυκτά που χρειάστηκαν ολόκληρες γεωλογικές εποχές για να σχηματιστούν, αφού μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα δάση και τα ορυκτά καύσιμα με την σοδειά κάνναβης μόλις ενός έτους; »

Henry Ford.

 

Η εποχή μας διακρίνεται από κοσμοϊστορικές αλλαγές: βιβλικές μεταναστεύσεις, νέες μορφές πολέμου, μεγάλες τεχνολογικές καινοτομίες. Αλλά υπάρχει μια αλλαγή που μας επηρεάζει όλους ανεξαιρέτως: η κλιματική αλλαγή, η υπερθέρμανση του πλανήτη, το λιώσιμο των παγετώνων. Ο κύριος υπαίτιος για τη διαδικασία αυτή είναι το διοξείδιο του άνθρακα, με χημικό τύπο CO2, το οποίο παράγεται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας και είναι υπεύθυνο σε ποσοστό 70% για το φαινομένου του θερμοκηπίου.

Μια άλλη αλλαγή αφορά τον οικονομικό και παραγωγικό κόσμο. Πολλές βιομηχανίες στρέφουν την έρευνά τους σε προϊόντα που η παραγωγή, η χρήση και η ανακύκλωση μειώνει ή μπορεί ακόμα και να εξαλείψει τις εκπομπές CO2 στην ατμόσφαιρα. Οι αυτοκινητιστικές εταιρείες έχουν επενδύσει αρκετά στην έρευνα αυτή. Η Renew Sport Car, κατασκευάστρια εταιρεία αυτοκινήτων στη Φλόριντα, δημιούργησε πρόσφατα ένα σπορ αυτοκίνητο με αμάξωμα 100% από ίνες κάνναβη που μπορεί να κινηθεί με βιοκαύσιμα, βιοντίζελ ή αιθανόλη.

 

 

Χένρι Φορντ, πρωτοπόρος στη Κάνναβη

Ίσως μας εντυπωσιάζει αυτή η μεγάλη καινοτομία, αλλά αν γυρίσουμε πίσω στο χρόνο θα ανακαλύψουμε ότι, πριν από εβδομήντα χρόνια περίπου, στην Αμερική, κάποιος άλλος είχε ήδη εφεύρει το αυτοκίνητο κάνναβης .

Το 1925 οι New York Times δημοσίευσαν μια δήλωση του Henry Ford, ιδιοφυΐα του αμερικάνικου αυτοκινήτου με εξαιρετική επιχειρηματική διορατικότητα. Ήταν ο άνθρωπος που κατάφερε να κάνει το αυτοκίνητο προσιτό στις τσέπες των Αμερικανών εφαρμόζοντας για την κατασκευή του την γραμμή παραγωγής.

«Το καύσιμο του μέλλοντος προέρχεται από τα φρούτα, από τα μήλα, τα αγριόχορτα ή τα πριονίδια, εν συντομία, από σχεδόν τα πάντα. Υπάρχει καύσιμο σε κάθε φυτικό υλικό που μπορεί να αποσυντεθεί. Υπάρχει αρκετή αλκοόλη στην ετήσια σοδειά ενός χωραφιού με πατάτες που θα μπορούσε να αποδώσει το απαιτούμενο καύσιμο για τα μηχανήματα χρήσιμα στην καλλιέργεια πολλών χωραφιών πατάτας για εκατό χρόνια.»

Η δήλωση αυτή φανερώνει όχι μόνο την τεχνογνωσία αλλά και την προθυμία του να σχεδιάσει ένα αμάξι φιλικό προς το περιβάλλον που θα λειτουργούσε με εναλλακτικά καύσιμα. Ένα σχέδιο παράτολμο και φιλόδοξο. Ο Ford δεν αρκέστηκε μόνο σε δηλώσεις. Συνδύασε τις αναμφισβήτητες επιχειρηματικές του ικανότητες με την αγάπη του για τη γη. Άλλωστε προερχόταν από οικογένεια αγροτών.

 

Αποφασίζει να φτιάξει λοιπόν ένα αυτοκίνητο «γεννημένο από το γη». Οι καλύτερο μηχανικοί της εταιρείας του δουλεύουν για το συγκεκριμένο πρότζεκτ.  Μετά από δώδεκα χρόνια έρευνας, καταφέρνουν να δώσουν ζωή στο πιο οικολογικό αυτοκίνητο που έχει φτιαχτεί ποτέ. Είναι το Car Hemp Body, το αυτοκίνητο κάνναβης. Το πρωτότυπο εκτέθηκε το 1941 στο Dearborn Days Festival στο Dearborn του Michigan, την γενέτειρα πόλη του Ford.

 

Hemp Body Car

Η εξωτερική δομή αποτελείται εξ ολοκλήρου από πλαστικό από ίνες κάνναβης, βιοδιασπώμενο και δέκα φορές ελαφρύτερο σε σχέση με το χαλύβδινο αμάξωμα. Δεν είναι όμως μόνο ελαφρύτερο από τα παραδοσιακά αυτοκίνητα, αλλά και πολύ πιο ανθεκτικό. Ο Ford για να αποδείξει την ανθεκτικότητα του αμαξιού, κινηματογραφεί μια ταινία, που είναι διαθέσιμη μέχρι σήμερα στο You Tube. Στο βίντεο αυτό παρατηρούμε τον Ford να χτυπά με μία βαριοπούλα το πίσω μέρος του αυτοκινήτου και δεν κάνει λακούβα.

Επίσης, ένα αμάξωμα από φυσικό υλικό, θα μπορούσε εύκολα να καεί στο τέλος της ζωής του αντί να τοποθετηθεί σε ένα από τα νεκροταφεία αυτοκινήτων. Κάτι τέτοιο αποτελεί ένα τεράστιο βήμα για οποιαδήποτε εταιρεία αυτοκινήτων. Όμως το μυστικό που κάνει το Hemp Body car 100% οικολογικό βρίσκεται στη μηχανή του. Το αυτοκίνητο τροφοδοτείται με αιθανόλη κάνναβης, ένα καύσιμο που δεν εκπέμπει ρύπους κατά την καύση του και λαμβάνεται από την απόσταξη των σπόρων του φυτού.

Πρόκειται λοιπόν για ένα επαναστατικό αυτοκίνητο, ένα πρότζεκτ που μέχρι σήμερα προκαλεί εντυπώσεις. Παρ’ολα αυτά το Hemp Body Car δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην αγορά. Για ποιους λόγους δεν βγήκε στην παραγωγή και δεν διατέθηκε στο εμπόριο;

 

Η απαγόρευση της Κάνναβης

Το 1941, ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος βρισκόταν στο αποκορύφωμά του. Η παραγωγή αυτοκινήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε απότομα για να προωθηθεί η παραγωγή πολεμικών μηχανών. Συνεπώς, θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι η ελλιπής εμπορευματοποίηση του οικολογικού αυτοκινήτου οφείλεται στους άλλοτε άκαυτους νόμους της αγοράς και σε οικονομικές νομοθεσίες. Ίσως, μια από τις αιτίες, είναι ο ίδιος ο θάνατος του Henry Ford το 1947, έξι χρόνια μετά την παρουσίαση του πρώτου Hemp Body Car. Αλλά γιατί οι κληρονόμοι του δεν συνέχισαν το έργο του;

Ίσως υπάρχουν και άλλοι λόγοι που συνδέονται κυρίως με την επιρροή που ασκούσε η νεοσύστατη πετρελαϊκή βιομηχανία. Ίσως η πραγματική αιτία να βρίσκεται στην οικονομική πολιτική που προώθησε το πετρέλαιο ως καύσιμο με μεγάλη οικονομική δύναμη. Με άλλα λόγια, στο επίκεντρο του πολιτικού ενδιαφέροντος βρισκόταν η αποκλειστική υποστήριξη των συμφερόντων και των στρατηγικών των μεγάλων λόμπι πετρελαίου και χάλυβα και όχι η λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα των νέων τεχνολογιών.

Αντίθετα, η κάνναβη είναι το φυτό με την υψηλότερη απόδοση ανά στρέμμα. Φυτρώνει γρήγορα ακόμη και σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. Είναι ένα ξυλώδες φυτό που περιέχει 77% κυτταρίνη. Λόγω της υψηλής απόδοσής του σε φυτική μάζα, η κάνναβη είναι ιδανική για την παραγωγή καυσίμων βιομάζας, όπως η αιθανόλη, που θεωρείται στις μέρες μας το καύσιμο του μέλλοντος.

Ο Φορντ ήταν ένας οραματιστής, αλλά το σχέδιό του κρίθηκε ενοχλητικό από τις “αυτοκρατορίες” πετρελαίου και χάλυβα, δηλαδή τόσο από τις χώρες που το παρήγαγαν όσο και από τις μεγάλες εταιρείες που το εμπορεύονταν. Η υπεροχή των πετρελαϊκών λόμπυ εκδηλώθηκε επίσης με την εκλογή νόμων, οι οποίοι πρώτα επιβάρυναν με υψηλή φορολογία την καλλιέργεια κάνναβης και στη συνέχεια την απαγόρευσαν σε όλες τις πολιτείες της Αμερικάνικου κράτους. Με αυτό το τρόπο εδραιώθηκε η λεγόμενη "απαγόρευση της κάνναβης".

 

Έτσι, το επαναστατικό και προοδευτικό Hemp Body Car εγκαταλείφθηκε και το οικολογικό σχέδιο του Φορντ ξεχάστηκε. Λέγεται ότι το πρωτότυπο καταστράφηκε μετά το θάνατο του από τον επικεφαλής του τμήματος design auto, ονόματι Eugene Turenne Gregorie. Ο ίδιος αργότερα, σε ηλικία μόλις τριάντα οκτώ χρόνων, απολύθηκε από το Ford General Motor.

Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε τι έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια και κυρίως πόσο το μονοπώλιο πετρελαίου μπορεί να επηρεάσει τις αγορές, τη ζωή μας και το μέλλον μας. Σίγουρα η κλίμα ανησυχίας των ημερών μας για το μέλλον του πλανήτη αποτελεί ένα φωτεινό άστρο και μεγάλο μέρος της βιομηχανίας στρέφεται όλο και περισσότερο προς μία πιο οικολογική παραγωγή. Ή ίσως η οικολογία να αποτελέσει για τα μεγάλα κεφάλαια την πρόφαση για μία νέα κερδοφόρα αγορά.

H κάνναβη ίσως είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες αυτής της στροφής προς την οικολογία. Ένα πράγμα, όμως είναι σίγουρο. Εβδομήντα χρόνια μετά από την επινόηση του, το Hemp Body Car παραμένει ακόμα σύγχρονο και καινοτόμο.